Poniżej przedstawiamy skróconą która może służyć jako materiał pomocniczy przy przedstawianiu na Walnym Zebraniu uzasadnienia oraz zakresu zmian statutu OSP.
Opracowany projekt statutu jest połączeniem nowego wzorcowego statutu ZOSP RP oraz dotychczas funkcjonującego statutu, przyjętego przez jednostki OSP w 1991 roku. Nowy projekt statutu zachowuje najważniejsze cechy tego starego, czyli tajne wybory władz OSP i przedstawicieli OSP w związkach stowarzyszeń oraz bezpośredni wybór prezesa OSP.
W nowym statucie jako podstawę działania jednostki OSP oprócz Ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz Ustawy o ochronie przeciwpożarowej dopisano ustawę o ochotniczych strażach pożarnych. W zadaniach realizowanych przez stowarzyszenie (OSP) wskazano bezpośrednie odniesienie do art. 3 ustawy o OSP. Oznacza to, że jeśli ustawodawca określi nowe zadania OSP, staną się one automatycznie zadaniami statutowymi. Wśród zadań dopisano także przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, podtrzymywanie tradycji narodowych, ochronę środowiska, rozwijanie działalności społecznej wśród dzieci i młodzieży. Szerszy zakres działalności otwiera drogę jednostkom OSP do pozyskiwania różnych funduszy na dodatkową działalność która jest zbliżona do działalności przeciwpożarowej i ważna dla małych lokalnych społeczności.
Nowy statut definiuje także działalność Dziecięcych Drużyn Pożarniczych, do których mogą być przyjmowane dzieci od lat 4. Dotychczasowy statut mówił, tylko o drużynach Młodzieżowych których członkowie mogli być w wieku od 11 lat. Oznacza to, że tak naprawdę formalnie dzieci poniżej 11 lat nie mogły być członkami MDP oraz nie obejmowało ich ubezpieczenie zawierane przez gminę. Praktyka pokazuje, że coraz częściej pracujemy z młodszymi dziećmi, które łatwiej jest zainteresować ruchem pożarniczym.
Nowy statut likwiduje instytucję członka dożywotniego, którym można było zostać na podstawie uchwały zarządu OSP. Pozostawia instytucję członka honorowego nadawanego na podstawie uchwały Walnego Zebrania OSP. Instytucja członka dożywotniego została już wiele lat usunięta ze statutu wzorcowego dla OSP. Statut jasno także rozstrzyga, że członków MDP, DDP, a także wspierających nie zaliczamy na zebraniu do kworum. Nie mają oni także czynnych i biernych praw wyborczych, mają natomiast prawo uczestniczenia w Walnych Zebraniach z głosem doradczym.
Statut umożliwia małym jednostkom wybór 5-osobowych Zarządów. Dotychczas Zarząd musiał liczyć minimum 7 osób. Według nowego statutu, będzie można wybrać Zarząd 5-osobowy, w którym będzie wymagane wybranie: prezesa, wiceprezesa, naczelnika, skarbnika i sekretarza. Dalej jednak będą mogły funkcjonować zarządy 7-9 osobowe, tak jak jest to do tej pory.
Z uwagi na ilość zawieranych umów i coraz częściej ich elektroniczny charakter, w związku z tym że wybory prezesa są bezpośrednie i tajne, a wybrany prezes ma silny mandat, umożliwiono jednoosobową reprezentację OSP przez prezesa. Prezes będzie mógł podpisywać umowy jednoosobowo (do tej pory w skutek różniej interpretacji poprzedniego statutu wymagany był skarbnik).
Ponadto, dla zebrań sprawozdawczych umożliwiono odbycie ważnego zebrania w przypadku braku kworum. Zwołuje się wtedy następne zebranie które może odbyć się 15 minut po poprzednim. Wcześniej statut nie mówił, że można po 15 minutach, określał tylko że należy zwołać je ponownie w ciągu 14 dni. Jednak do zebrań wyborczych, jak również do zebrań na których będą rozpatrywane uchwały w sprawie rozwiązania OSP, zbycia nieruchomości lub zmiany statutu, kworum będzie bezwzględnie wymagane.
Podsumowując, nowy statut dostosowuje działalność OSP do obecnych realiów prawnych, umożliwia działalność Dziecięcych Drużyn Pożarniczych i daje pewną elastyczność w funkcjonowaniu OSP, której w poprzednich statutach brakowało.
Dodatkowo, zalecamy wszystkim jednostkom OSP udostępnienie projektu statutu OSP do wglądu dla wszystkich członków przez rozpoczęciem Walnego Zebrania.
Z poważaniem
/-/ Wojciech Krawczyk
Wiceprezes Zarządu Oddziału Gminnego
ZOSP RP w Ostrowie Wielkopolskim